Vili-Vili Fa'i (reti husar-talin; basket for umbillical chord) - Aldeia Titilari

SAM_1026.JPG

Dublin Core

Title

Vili-Vili Fa'i (reti husar-talin; basket for umbillical chord) - Aldeia Titilari

Subject

Gilermina dos Santos koalia konaba no hatudo oinsa atu homan vili-vili.

Gilermina dos Santos talks about and demonstrates how to weave a vili-vili.

Description

TETUM
Reti husar-talin, ka ho lian Fataluku bolu vili vili, uza atu rai kosok-oan nia husar-talin. Bainhira kosok-oan moris semana ida ona, ema ida hasai nia husar-talin no rai iha vili vili. Se kosok-oan feto, entaun vili vili tara iha ai-kabas atu nune'e bainhira bebé ne'e sai boot nia hatene soru. Se kosok-oan mane, vila vila tara iha ai-nuu atu nune'e bainhira bebé sai boot nia matenek sai ai-nuu no halo tua mutin. Ekipa peskiza identifika ema na'in rua ne'ebé hatene homan reti vili vili, Gracinda da Assuncâo, iha aldeia Lora, sub-distritu Tutuala, no Gilermina dos Santos iha aldeia Titilari, sub-distritu Lospalos. Rua-rua dehan sira-nia inan mak hanorin sira homan reti.

ENGLISH
Umbilical chord baskets, vili vili, are used to store the umbilical chord of new-born children. When a baby is around one week old its dry umbilical cord is removed and placed in a vili vili. If the baby is female, the vili vili is hung in a cotton tree so that when she grows up she will know how to weave. If the baby is a boy, it is hung in a coconut tree, so that when he grows up he will be good at climbing coconut trees and making palm wine. Two weavers of vili vili, Gracinda da Assuncâo, in aledia Iora, Tutuala sub-district, and Gilermina dos Santos in aledia Titilari, Lospalos sub-district, said they were taught to weave by their mothers.

BAHASA INDONESIA
Keranjang tali pusat, vili vili, digunakan untuk menyimpan tali pusat dari bayi yang baru lahir. Saat bayi berusia sekitar seminggu, tali pusat yang mengering akan diputus dan diletakan di sebuah vili vili. Untuk bayi perempuan, vili vili digantung di pohon kapas sehingga saat tumbuh dia akan mengetahui cara memintal. Untuk bayi laki-laki, vili vili digantungkan di pohon kelapa sehingga saat tumbuh ia mengetahui cara memanjat pohon kelapa dan mengetahu cara membuat arak palem. Dua penganyam vili vili yang teridentifikasi, Gracinda da Assuncâo, di Desa Iora, sub-distrik Tutuala, and Gilermina dos Santos di Desa Titilari, sub-distrik Lospalos. Keduanya mengaku diajari cara menganyam oleh ibu mereka.

Creator

Many Hands International

Source

Preservation of Endangered Forms of Intangible Fataluku Cultural Expression Project

Date

Recorded 20.06.2013

Rights

Video, photo and text rights: Many Hands International

Language

Fataluku

Coverage

Aldeia Titilari, Suku Fuiloro II, Sub-distritu Lospalos